|
Svana Rogallak, Ganteko (Belgika) unibertsitateko ikerlaria, Urdaibaiko arrano arrantzaleei buruzko artikulu zientifiko interesgarri bat argitaratu berri du, Urdaibai Bird Centerrek hegazti honen berreskuratzeko proiektuaren emaitza dena.
Arrano arrantzalea mundu osoan zehar dabilen migrazio-harraparia da. Urdaibaiko arrano arrantzale gazteek migrazio oso luzea egiten dute, Euskaditik Senegalera eramaten dituena. Saharako basamortua zeharkatzean, oso tenperatura altuei aurre egin behar diete. Hegaztiek ezin dutenez izerdirik bota ugaztunek bezala, gainberotzea saihesteko beste mekanismo batzuen mende daude. Arrano arrantzale gazte horiek estres termikoari nola aurre egiten dioten ulertzeko, kamera termiko bat erabiltzen dugu eta hegazti gazteen gainazaleko tenperaturak neurtzen ditugu hacking dorrean. Gainazaleko tenperaturaren neurketek beroa trukatzeko mekanismoak ulertzen lagun diezagukete. Adibidez, inguratzen dituen ingurua baino hotzagoa den gainazal batek beroa irabazten du, eta beroagoa den gainazal batek, berriz, beroa askatzen du. Arrano arrantzaleen irudi termikoek erakutsi zuten mokoa, hankak eta atzaparrak inguruko airea baino beroago zeudela beti, eta horrek adierazten du gorputzeko atal horiek beroa xahutzeko eremu gisa balio dutela.
Hanka eta atzapar handiek garrantzi handiagoa izan zuten hegaztien guztizko bero-trukean, mokoa baino, txikiagoa baita. Harrigarria bada ere, irudi termikoek agerian utzi zuten arrano arrantzale batzuek zinta hotzago bat garatu zutela buruan, inguruneko tenperatura altuetan, ziurrenik azalean zehar ura lurruntzean oinarritutako hozte-mekanismo baten adierazpenak. Portaerari buruzko behaketek erakutsi zuten arrano arrantzale gazteek arnasestuka edo hegoak zabalduz saihesten zutela gehiegizko berotzea, hain isolatuta ez zegoen sabelaldeko gorputz-beroa uxatzeko.
Arrano arrantzaleek beroari aurre egiteko erabiltzen dituzten estrategiei buruz ikasteak hobetu egin dezake hegazti horiek Saharako basamortua zeharkatzean ingurune-tenperatura oso altuei nola aurre egin diezaieketen ulertzea. Gainera, arrano arrantzaleek tenperaturen igoera eta klima-aldaketarekin batera etorriko diren bero-boladak nola jasan ditzaketen ulertzen lagun lezake.
Arrano arrantzaleetan beroa trukatzeko mekanismoei buruzko informazio gehiago nahi baduzu, argitaratutako artikulua kontsulta dezakezu. 50 egunez egongo da eskuragarri nahi duten pertsonentzat:
https://authors.elsevier.com/a/1cTci15hXu4iKp
Urdaibai Bird Center-etik pozten gaitu Urdaibaiko arrano arrantzalea berreskuratzeko proiektuak bezalako proiektuek honelako ikerketa interesgarrietarako informazioa ematen dutelako, hain garrantzitsuak inguruko inguruneak nola funtzionatzen duen ulertzeko.
|
